Steeds meer mensen geloven dat je aankomt als je veel koolhydraten (ofwel carbs) eet. Bij het consumeren van koolhydraten stijgt het insulinepeil, waardoor suikers worden opgeslagen en de vetverbranding wordt geremd. Wil je afvallen, dan moet je koolhydraten minderen of zelfs schrappen, aldus veel health blogs. Maar klopt dit wel? Helpt minder koolhydraten eten bij het afvallen en moet je om gewicht te verliezen pasta en brood inderdaad laten staan?
Na het eten worden koolhydraten (een verzamelterm voor alle suikersoorten) afgebroken of omgezet in glucose. Om het stijgende glucoseniveau in je bloed te temperen wordt door je lichaam het hormoon insuline aangemaakt. Dit stimuleert je cellen om glucose (en ook vet) op te nemen. Daarnaast remt insuline de aanmaak van HSL (hormone-sensitive lipase), een enzym dat vet uit de vetcellen vrijmaakt. Helaas gaan veel mensen voorbij aan de nuances van deze uitleg en wordt alleen opgepikt dat insuline verantwoordelijk is voor het opslaan van vet en het verminderen van de vetverbranding.
Uit onderzoek van de universiteit van Maastricht blijkt dat gewichtsverlies bij (very) lowcarb diëten niet voortkomt uit het schrappen van koolhydraten maar uit een hogere consumptie van eiwitten, die meer verzadiging geven, waardoor je minder eet. Daarnaast blijkt eiwit minstens zoveel insuline te kunnen opwekken: eet je een biefstukje, dan maakt je lichaam meer insuline aan dan bij witte pasta die dezelfde hoeveelheid calorieën bevat.
Vaak hoor je: ‘Maar het werkt: veel mensen vallen af van een koolhydraatarm of -vrij dieet.’ Tja, dat is nogal logisch, want neem je minder of geen calorierijke (koolhydraathoudende) producten als snoep, koek en frisdrank, dan verlies je natuurlijk gewicht. Maar dat zou ook gebeuren als je deze ongezonde voedingsmiddelen schrapt en wel gewoon brood en pasta blijft eten. De slechte reputatie van koolhydraten is onterecht. Je kunt dus gerust een boterham en een bord spaghetti nemen. Een cruciaal basisprincipe van afvallen is een negatieve energiebalans: je moet minder energie binnenkrijgen dan dat je verbruikt.